Beste familie , vrienden en belangstellenden.
Nadat Ik vorige week zondag mijn eerste verslag had geschreven, ben ik weer verder gegaan om uit te zoeken, wat ik weer aan mijn laptop kon corrigeren. Het lukte niet om het antivirusprogramma Bitdefender weer op de computer te downloaden. Ik kwam wel op de pagina, maar waar je moest klikken om te downloaden, kwam niet op het scherm. Het is me wel gelukt om Microsoft word, Excel en Powerpoint weer te downloaden.
De “deskundige” in Tabora had een oude versie van Windows op de laptop gezet en waarschijnlijk een illegale. Want ik wou later de Nederlandse versie van mijn laptop downloaden voor de Engelse versie, die er nu opstaat, Maar ik kreeg van Windows het bericht, dat er een versie op mijn laptop staat, die niet van hen is. Dus ik kan niet opnieuw de Nederlandse versie downloaden. Dus voorlopig moet ik het er mee doen. Omdat ik ook niet in mijn bank account kon inloggen, ben ik maandag toch weer naar de deskundige gegaan.
Zondag 7 oktober ben ik om half zes ’s middags op de fiets gesprongen en naar het dorp gegaan, want de meeste winkeltjes zijn open. Daarna ben ik naar het gehucht Lutende gegaan. Dat is een plek waar het water omhoog komt, waar veel vrouwen de was doen en de boeren hun vee laten drinken. Dit jaar staat er nog redelijke veel water. De mensen zijn tevreden. M.n de rijst verbouwers hadden een goed jaar gehad. Aan het eind van het regenseizoen is er veel regen gevallen. De mais opbrengst had niet veel voorgesteld. Bij Lutende kwam ik een oude bekende tegen, Eduard Anton. Hij was met steun van George Joosten een paar jaar geleden elektricien geworden, Hij had een opleiding van 2 jaar gedaan. Hij had helaas nog geen baan gevonden. Hij kon wel hier en daar wat klusjes doen. Ik ben een stuk met hem mee gefietst tot ik weer terug moest om voor het donker thuis te zijn, want er zit geen licht op mijn gehuurde fiets.
Maandagmorgen was er op het morning report een discussie. Er was in het weekend iemand door een clinical officer opgenomen met mogelijk een darm obstructie. Hij had vergeten de dokter te waarschuwen, dat er een spoedgeval was. Uiteindelijk is de patiënt overleden. Dit is een gevolg van het beleid van de overheid om personeel bij de particuliere/Missie gezondheidsinstanties weg te pikken. Een paar maand geleden hadden ze alle gediplomeerden een uitnodiging gestuurd om bij de overheid te komen werken. Ze hadden veel vacatures. Hier van Ndala Hospital zijn 15 gediplomeerden naar de overheid gegaan. Dat is een enorm verlies aan ervaring en ingewerkt zijn. Dit waren natuurlijk allemaal nog jongeren. Gelukkig heeft men ze snel kunnen vervangen. Deels met werkelozen, waarvan je niet weet wat voor ervaringen en routine ze hebben. De overheid en Missie zien elkaar niet als compagnons, die het samen moeten doen, maar als concurrenten. Er zijn hier ook twee gepensioneerden gekomen en die lijken goed te zijn.
Om tien uur zijn we naar de stad gegaan. Zr. Florida had een spoedvergadering bij het Diocees. Er was 2x brandstichting op een middelbare school geweest.
Mr. Eddo, de ICT deskundige zei, dat er een oude Firefox Mozilla op mijn laptop stond. Mogelijk heb ik dat zelf gedaan, na al de problemen. Hij heeft dit weer vervangen en daarna werkte het weer. Ik kon ook weer bij mijn bank account komen. Om de antivirus soft weer te downloaden lukte nog niet .De internet verbinding was slecht, te druk. Dat moest ik ’s avonds nog maar eens proberen. Pas ’s avonds om 23.30 was de internet verbinding snel genoeg om het programma te downloaden en op te starten. Dus ik ben weer veilig. Nadat ik bij Mr. Eddo was geweest, ben ik nog een keer naar het kantoor van Airtel gegaan om me nog eens te laten uitleggen, hoe het programma werkt. Bovendien, ze hadden me helemaal niet verteld, wat mijn gebruikers naam was en wacht woord. Ik wist zelfs mijn nummer niet. Degenen, die me hielp was nog jong en moest het zelf iedere keer aan een collega vragen. Zo is het vaak hier. Er zijn te veel jonge enthousiaste mensen, die geen goede begeleiding hebben gehad. Er zijn ook veel mensen, die wel een opleiding hebben gehad , maar er niet in slagen om een baan te vinden.
Toen we later weer door de stad reden zag ik ineens een enorme bos bloeiende orchideeën in een eucalyptus boom. Nu ben ik zo vaak in Tabora geweest, maar nog nooit had ik dit gezien. 500 meter verder op zag ik ze weer bloeien. Ik weet zelfs de naam. Hier rond Ndala zag in 2016 ze voor het eerst bij mensen , die ze in een boom geplant hadden. Maar ik had ze nog nooit in het wild gezien. In Tabora zaten ze misschien op 10 m hoogte in de boom.
Dinsdag morgen heb ik alleen visite gelopen op de kinderafdeling samen met de Nederlandse coassistente. Het kind met meningitis ging gelukkig beter. Er was ook een jongen van tien jaar met een ontstoken onderbeen, een pyomyositis. Een ontsteking, die je bij ons nooit ziet. Dit is een vervelende ontsteking. Met enorm veel pus ontwikkeling.
’s Avonds zag ik op het internet, dat Pechtold de Tweede Kamer verlaat. Dat was denk ik onverwacht. Maar ik heb niet gezien waarom.
Woensdag begon de dag ook weer met de gebruikelijke ochtend bespreking en daarna een voordracht. De medisch directeur had zelf iets te vertellen dit keer. De woensdagochtend bespreking is blijkbaar verplicht i.v.m. nascholing. Men moest zelfs de presentielijst tekenen in opdracht van de regering. Dit keer was er een bespreking, omdat er een kraamvrouw was overleden. Er was door de verpleegkundige, die de opname had gedaan niets genoteerd en pas na drie uur was de arts gewaarschuwd. Ook op de afdeling was men de plichten niet nagekomen. Er was geen temperatuur lijst, terwijl de patiënte later 40 graden koorts had. Patiënte is aan een buikvlies ontsteking gestorven. Dit was doorgegeven aan de regionale ( provinciale ) overheid. Met als gevolg, dat de medisch directeur op het matje moet komen. Dat is erg vervelend voor hem. Hij zelf is een heel hard werkende man, die het liefst gewoon arts zou willen zijn, Maar in 2010 was er niemand, die de vorige directeur beter kon opvolgen. De boodschap was dus, dat men veel nauwkeuriger moet zijn in de verslaglegging. Men moet nu steeds de eigen naam er bij vermelden.
Woensdagavond kwam een zekere Clever Makundi langs. Hij is een neef van een van de verpleegkundigen. Hij had me een paar jaar geleden ook geholpen met de computer. Hij kon mijn problemen ook niet oplossen. Hij is een leraar wiskunde in Dar es Salaam ( Kibaha) en had nu vakantie. Hij is erg actief op facebook, daarom zie ik hem vaak voorbij komen. ‘s Avonds heb ik nog met een van de Masai bewakers gesproken. Hij moet overdag trainingen volgen bij de overheid. Militaire trainingen. Ze moeten blijkbaar veel lopen. ’s Nachts werkt hij als bewaker.
Donderdag ochtend bracht ik op de ochtend bespreking de malaria behandeling ter sprake. Ik vroeg, wat nu de standaard behandeling in het ziekenhuis was, want ik zie verschillende schema’s langs komen. Ik kreeg als antwoord, dat dit al vaak was besproken. Maar sommigen zijn blijkbaar moeilijk te corrigeren. De behandeling is als volgt: standaard is een driedaagse behandeling met ALU. Maar als de patiënt erg ziek is en overgeeft, geeft men de eerste 24 uur artusenate injecties. Quinine is tweede keus en een behandeling van quinine van 6 dagen is uit de tijd. Later zag ik toch, dat het effect had gehad om het naar voren te brengen.
Tijdens het visite lopen vroeg de familie van de jongen met de pyomyotis of ze de patiënt mee mochten nemen naar een andere plaats, omdat ze vonden, dat het te lang duurde.
Ik zag toen, door een tip van de verpleegkundige, dat er een incisie onder narcose nodig was. Ik heb hard moeten praten om aan de familie uit te leggen, dat dit naar mijn mening niet verstandig was, Dat ze grote problemen zouden krijgen, tenzij ze naar het Kinga Hospital zouden gaan. Het lukte me ook nog om dit in het Swahili te doen. 5 uur later liet de familie weten, dat ze besloten hadden om te blijven. De vader was zelf gekomen om te overleggen. De jongen is dezelfde avond nog geholpen, want hij was nuchter gebleven. Helaas ging het gisterenavond nog niet goed met hem. Ik moest de medicatie uit breiden.
Donderdag middag had ik een gesprek met zuster Florida , die nu sinds een paar maand directrice is. We hebben m.n. over de opvang van regenwater gesproken. De watertanks lekken bijna allemaal na zoveel jaren. Vele zijn misschien al 50 jaar oud. Dus die zijn gaan roesten aan de binnenkant en dan helpt het niet om de barsten weer dicht te smeren met cement. Een man uit Tabora heeft een begroting gemaakt om alles weer in een goed conditie te krijgen. Dit zou rond 14.000 euro moeten kosten. Maar later bleek, dat hij nog niet alles had berekend. Zr. Florida had gisteren weer een bespreking met hem. Dus ik wacht op nadere gegevens, want er zijn een paar donoren, die graag willen helpen en ik denk dat ze hen dan zo kunnen vernieuwen. Aan de andere kant moet ik nog weten of het wel nodig is, want de regering is begonnen een pijpleiding aan te leggen vanaf het Victoria meer naar Tabora en ook Ndala krijgt een aftakking. Ik zag vanmorgen bij een dorp hier in de buurt al, dat ze een groot reservoir aan het bouwen zijn. Dat project moet in 2020 klaar zijn. Het kost 3 triljoen shilling en is een lening van de chinezen, die het natuurlijk ook aanleggen.
Daarna hebben we gesproken over de mensen, die op dit moment een opleiding volgen met steun van het Ziekenhuis (steun uit Nederland en Japan) Er stond er een nog niet op mijn lijstje. Ik bleek al wel kennis met hem gemaakt te hebben. Het is een neef van een van de zusters, die de verpleegkunde opleiding in Nkinga volgt.
Het zieken huis heeft nog steeds grote financiële problemen. Ze moeten per maand 45 miljoen shilling ( 17.300 euro) aan salarissen betalen. Ze krijgen vaak maar net genoeg binnen. Dus er blijft niets over voor onderhoud en vernieuwing of om te investeren. Dat moet allemaal nog van elders komen. Gelukkig komt er ook nog veel binnen. Ze hebben nog de nodige vrienden in het buitenland. Het instrumentarium is oud en versleten. Er is een tekort aan bloeddrukmeters. Op de polikliniek, staat er maar een, dat zouden er eigenlijk 10 moeten zijn. Ik vroeg deze week onderzoek naar het aantal witte bloedlichaampjes aan en de differentiatie. Ik kreeg van het lab het antwoord, dat het out of stock was. Ik ben toen naar het laboratorium gegaan om te vragen, waarom het out of stock was. De laborante belde met de baas, en toen kon het wel gebeuren. De benodigde chemicaliën zouden bijna op zijn. Dit onderzoek wordt bijna niet aangevraagd. Terwijl het in Nederland een van de meest aangevraagde onderzoeken is. Je moet ook zorgen , dat de laboranten hun ervaring houden.
De vrijdag ochtend begint altijd met het bespreken van de de patiënten, die er in de afgelopen week zijn gestorven. Dit is nog steeds moeilijk te volgen. Men spreekt met zachte stemmen, alsof men bang is gehoord te worden. Er wordt ook maar weinig gediscussieerd over de oorzaak van het overlijden. Of er een betere behandeling mogelijk was geweest bv.? Ik denkt, dat dit niet veel bijdraagt aan verbetering van de zorg hier. Daarna heb ik visite gelopen met Karlijn Jongen, een van de Nederlandse coassistenten.
Gisteren middag heb ik met Abel Amos naar zijn Ultrasound (echo’s) onderzoek gekeken. Hij is de radiographer. De leiding van het ziekenhuis is enthousiast over hem, zijn werk wordt geroemd. Hij is al een jaar in Ndala. Hij kon het goed uitleggen, wat hij zag en mat. In november komt er een zuster bij. Ze is nu ook gediplomeerd. Die afdeling wordt nu minder kwetsbaar. Dat zal een hele verbetering zijn. Dit is jarenlang een zorgenkind geweest.
Om 18.00 ben ik nog even gaan fietsen. Op de terug weg fietste er een man achter me aan en vroeg , de bekende vragen. Waar ik vandaan kwam en hoe oud ik was etc.. Dat ik nog zo goed kon fietsen!Hij nodigde me uit om vandaag met hem mee te gaan naar zijn dorp Ibelamelundi. Inderdaad belde hij vanmorgen of ik klaar was. Om kwart over acht zijn we naar zijn dorp gefietst. Dat is 45 minuten fietsen ten zuiden van Ndala. Hij moest nog ontbijten en ik kreeg ook zoete aardappel uit het vuistje. Daarna moest hij eten brengen naar zijn kinderen, die op de het veld pas gezaaide tabak aan het uitplanten waren. Dat zag er goed uit. Ten zuiden van Ndala wordt veel tabak verbouwd, dat is blijkbaar nog steeds een goede cash crop. Vandaar zijn we naar het dorp zelf gefietst. Hij wou insecticide voor de tabak kopen, maar de coöperatie was nog gesloten. We moesten wachten. We hebben wat staan praten en daarna liepen we naar de kerk. Daar stonden mensen te wachten. Er zou een trouwerij zijn. Toen zag ik, dat er een hele groep vrouwen uit Ndala gekomen was. Ze herkenden mij ook en waren verbaasd mij daar te zien. Men was een nieuwe kerk aan het bouwen. De oude was te klein geworden.
Toen we terug waren was de man van de coöperatie gekomen en konden we het insecticide gaan kopen. Hij kocht twee soorten. Dexametrin en imidaclobith(?) , misschien herkent Henk ze. Dit kostte 30.000 TSH ( 11.53 euro).
Daarna zijn we terug gefietst naar Ndala. Ik had helaas mijn GPS apparaat vergeten mee te nemen. Ik weet dus niet hoeveel ik gefietst heb. Het waren er heel wat kilometers. Ik was om 13.00 uur weer in Ndala. Ik had wel een paar keer water gedronken, maar ik was helemaal uitgedroogd door de hitte en inspanning op de zandweg. Ik heb vanmiddag wel tien glazen water gedronken.
Vanmiddag ben ik aan dit verslag begonnen. En om 18.00 ben ik even in het ziekenhuis gaan kijken, hoe het met de zorgen kinderen van gisteren was. Ze zaten alle drie buiten en ze waren in een betere conditie. De ziektes waren onder controle.
Toen ben ik nog even naar het dorp gefietst. Ik had nog zin iets te drinken en ik wou nog een paar mensen zien. Ik kreeg een frisdrank bij een barretje. Ik had de eigenaar al een aantal keren ontmoet. Hij was enthousiast me weer te zien. Het was een gezellig half uur. Toen moest ik terug, want in het donker is het levensgevaarlijk op de weg. Ik had geen licht op de fiets.
Vanmorgen was het een zondag, zoals andere zondagen. Na de mis werd ik bij de zusters uitgenodigd voor het ontbijt. Ze hebben alles klaar staan.
Ik was later op de morgen uitgenodigd om met een van de medewerkers mee naar het huis van haar moeder en broer te gaan, buiten Ndala. Ik ontving echter een bericht , dat de afspraak niet door kon gaan. Haar moeder was gisteren in de plaats van de bruiloft gebleven.
Zodoende had ik het rustig. Ik ben maar naar de kinderafdeling gegaan om de dienstdoende arts te helpen.
Zodoende zag ik ook, dat de kinderen, waar ik me vrijdag zorgen over maakte, het beter maakten. De jongen met de pyomysitis had geen koorts en de wond was bijna schoon. Het kind met de hevige diarree ging ook beter. Er was nu een andere, waar ik me zorgen over maak. Het kind had mogelijk maag klachten en moest als maar overgeven. Gelukkig ging het vandaag weer beter met hem in vergelijking met gisteren. Zo zie je, dat je soms een patiënt meerdere keren moet zien, voordat je een idee hebt wat er aan de hand is.
Een andere jongen van 5 jaar had als maar malaria aanvallen en ernstige bloedarmoede. Tot nu toe is nog niet duidelijk waarom. Hij heeft een hart gebrek of alleen omdat de milt ernstig vergroot is. Ik wou medicijnen voorschrijven om malaria te voorkomen. Maar die zijn blijkbaar niet te verkrijgen. Moet ik morgen nog maar eens zien.
Ik ben ook nog even rond gelopen en zag een van de verpleegkundigen, die ook organist is bij het koor. Ik kon tot nu toe niet op het keyboard in de kapel van de zusters spelen omdat die stuk is. Daarom had ik aan Balthasari gevraagd of ik misschien op het keyboard van het koor mag spelen en oefenen. Hij was op dat moment in de farmacie en de zuster, die er blijkbaar overgaat, zei, dat het over een paar dagen kan. Vandaag is het zondag en morgen is er een begrafenis. Dinsdag op het eind van de dag zou het kunnen. Dat is dan op een groot keyboard.
Ik zal zo nog eens proberen of ik foto’s van mijn mobiel bij mijn verslag kan doen als bijlage .
Dan is het tijd om me te ontspannen. Helaas is het te warm om met Milo naar de “hei” te gaan. Om half zes ga ik nog even rond fietsen.
Ndala 14-10-2018.