Beste Familie en vrienden.
Ik heb even tijd om aan mijn verslag te beginnen. Ik dacht dat het een rustige zondag zou worden, maar de dag is al een heel eind voorbij. Ik besloot naar de kerk te aan om 9.00 uur. Ik wist dat er kinderen gevormd zouden worden. Mijn gids had me gisteren ook al uitgenodigd daarvoor en vroeg wat extra geld om frisdrank te kunnen kopen. vormen gebeurt éénmaal per jaar. Het was pas om 14.00 afgelopen. Na afloop kwam men mij achterna met een uitnodiging om samen met de bisschop te lunchen. Dat duurde tot 16.00 uur. Toen ik uit de kerk kwam werd mij gevraagd om 17.00 uur naar de voetbal te komen kijken, want de club had steun gehad van dokter George Joosten. Daarom verwacht men, dat ik ook aanwezig zal zijn. Wat er van mij verwacht wordt is nog niet duidelijk. Dus ik zal zo maar eens gaan kijken. Iedereen weet, dat ik er ben. Op de eerste zondag werd ik in de kerk verwelkomd. En ook vandaag werd ik met naam genoemd om me te bedanken voor wat ik in het ziekenhuis doe en de steun, die er via mij is ontvangen.
Van vorige week zondag is niets bijzonders mee te delen. Ik was bijna de hele dag alleen thuis.
Vanaf maandag heeft het ziekenhuis nu weer een arts minder. Zr Christina heeft de kans gekregen om zich te specialiseren tot chirurg. Ze moet zich morgen melden. Ze is vorig weekend vertrokken om alles in orde te hebben. Maandag ging ze in Moshi bij de universiteit informeren of er een kamer op de campus voor haar was gereserveerd. Maar er was geen geld overgemaakt naar de afdeling huisvesting. Ze moest dus naar de administratie van de universiteit om te zien of daar het geld was aangekomen. Het bleek, dat de ASBN het geld al in september had overgemaakt. Achteraf gezien had dit gescheiden moeten gebeuren. Vrijdag belde ze dat het nog niet rond was. Ik heb vanuit Nederland nog een bankafschrift laten sturen. Dat was blijkbaar nog niet voldoende om te zeggen, het komt wel in orde. Ze moest eerst nog weer een brief schrijven aan de administratie met het verzoek om een deel van het geld over te maken aan de huisvesting. Bureaucratie is ook hier soms frustrerend.
De directrice heeft ook zo’n probleem. Ze moet een bedrag aan een sponsor terugbetalen. Nu vraagt de bank een brief met stempel van uit Nederland met het verzoek het geld terug te storten. Men kan het moeilijk maken.
Bij het morningreport meldde de directeur, dat ze de week er voor een cursus hadden gehad van de overheid om de administratie te verbeteren en af te stellen op de overheid. Ze moesten ook betere plannen maken. Daarvoor is nodig, dat er goede registratie gebeurt. Vaak vergeet men dit aan te geven. Volgens de telling van het ziekenhuis, zou elke clinical officer en arts (2) maar één patiënt per dag zien. Als de overheid, dat ziet zullen ze besluiten om de subsidie in te trekken. Hij vroeg dus nogmaals om duidelijk en gedisciplineerd te zijn.
Op het eind van de ochtend vroeg zuster Florida mijn hulp om aan een aanvraag voor sponsoring te maken voor iemand , die al op een opleiding zit. Ik heb van de ASBN al bericht gehad ,dat hun najaarsvergadering al voorbij is, het is nu wachten of er een andere sponsor gevonden kan worden.
We hebben ook een aanvraag gedaan van €5000 om de resterende watertanks te renoveren. Dit is al door de gulle gever toegezegd. Dus dit project kan gestart worden, zodra de regentijd echt begint. Dan zal voor decennia de watervoorziening voor het Ndala Hospital geregeld zijn.
Op het eind van de dag had ik een gesprek met een van de Assistant Medical officers. Hij werkt al jaren hier. Hij is eigenlijk de chirurg van het team en doet het goed. De patiënten komen van honderden kilometers ver. Hij was tevredenover hoe het ziekenhuis nu draait. Er is geen onrust onder het personeel. De directrice overlegt goed met de werkers. Zo is er bijna geen out of stock meer. Men heeft twee farmacie afdelingen. Als de kamer bij de outpatiënt department leeg is, moet men weer bestellen, Dit werkt blijkbaar goed .
Ook probeert men de maternal death rond bevallingen om laag te krijgen. Een van de besluiten is, dat voor alle pathologie op de verloskamers de dokters moeten worden geroepen. Iedere verwijzing van elders moet door een arts of AMO beoordeeld worden.
Niet alle overlijdens kunnen aan het ziekenhuis verweten worden. Vaak komen de patiënten al in een zeer slechte conditie. Meestal komen ze tegenwoordig achter de bromfiets. De tijd, dat patiënten in de kruiwagen naar het ziekenhuis gebracht werden, is voorbij. Maar nog lang niet iedereen is in staat om per auto te komen. Zo zitten vrouwen met een uitgezakte navelstreng soms een uur achter op de bromfiets. Je kunt je voorstellen, dat dat grote complicatie geeft, met vaak de dood van het kind en zelfs de moeder tot gevolg.
Er is weer een kind met ernstige brandwonden op genomen. Men maakt vuur om, nu de regens dichter bij komen, de akkers schoon te maken. Bij het kind had de kleding vlam gevat door het brandende gras.
In de nacht van dinsdag op woensdag heeft het geregend. Een Hollandse bui. Daardoor gaan sommige planten uitlopen, maar alles is nog droog m.n. onder de bomen. De bomen en struiken beginnen blad te krijgen.
Woensdag werd bepaald door het feit dat er om twaalf uur twee kinderen werden binnen gebracht met vergiftigingsverschijnselen. Niemand kon vertellen wat er gebeurd was. De jongen van zes en het meisje van 4 waren op de koeien aan het letten en toen zag de oudere broer, dat ze liepen alsof ze dronken waren. Ze hebben ze melk gegeven en toen snel naar het ziekenhuis gebracht. Hier waren ze aan het overgeven en buiten bewustzijn. Ze hadden insulten. We zijn met infusen begonnen, Lasix en atropine injecties. Achteraf gezien kon ik in mijn boek kijken en kwam tot de conclusie, dat ze insecticide hadden binnen gekregen, wat de boeren gebruiken op het land. ’s Avonds overleed de jongen. Ik heb om 20.00 het meisje nog onderzocht en nogmaals diazepam laten geven tot ze rustig was. De volgende ochtend liep ze rond, nog met een tremor, maar kon eten en drinken. Achteraf gezien hadden we de atropine vele malen moeten herhalen, tot alles rustig is. Helaas was deze les voor de jongen te laat. De ouders waren nog opgelucht, dat het dochtertje het overleefde. Zulke dingen gebeuren éénmaal in de vijf jaar en dan is het de kunst om dat te onthouden.
Woensdagavond moest ik nieuw bundels kopen voor het internet. Maar dit lukte niet en de service van Vodacom kon me blijkbaar ook geen goed advies geven. Ik kon chatten , maar had de indruk, dat de persoon niet goed het Engels beheerste. Ik ben ’s middags langs de winkel gegaan, aan wie ik betaald had, maar de juiste persoon was er niet.
Op het eind van de middag had ik een oude verpleegkundige uitgenodigd om haar mening over het ziekenhuis te horen. Ze vertelde, dat ze haar zoon zou sturen. Deze kwam om 21.00 uur . Hij snapte het probleem en na een uur was het probleem opgelost en kan ik de komende maand het nieuws in de wereld weer een beetje volgen. Hij werkt op het laboratorium en heeft een goede opleiding gehad.
Donderdagavond hadden we weer een regenbuitje.
Vriidag was op zich niet zo’n drukke dag. Ik had donderdag veel kinderen naar huis kunnen sturen. Er waren maar 23 kinderen, waarvan twee ernstig ziek. Bij de één moest ik de ouders ervan overtuigen, om het kind niet mee naar huis te nemen. Ze wilden traditionele kruiden geven. Ik heb ze gezegd, dat ik dan bang ben, dat ze hun kind verliezen. Ze hebben ingestemd. Toen ik ’s avonds weer op de afdeling kwam kijken, had hij weer 39.9. Toen was ik ook de wanhoop nabij. Ik heb nog eens de dingen op een rij gezet en ben het kind gaan behandelen voor Typhoid fever. Dus de antibiotica veranderd. De volgende ochtend was de temperatuur 36, De diarree was ook minder geworden en ze zaten buiten te eten. Ik was opgelucht en de ouders ook.
Gisteren zaterdagochtend was ik weer gaan fietsen. Mijn gids stelde voor om naar een ander stuwmeertje in Chabutwa te gaan kijken. Dit was in de bush een eind van de hoofdweg vandaan. De dam was ooit door blanken gebouwd. Vandaar de naam Bwawa la Mzungu. Er stond nog een beetje water, maar de plas stond vol planten en er waren reigers en ibissen. Na dit nam de gids me nog mee naar een bezienswaardigheid daar in de buurt. Dit zijn een paar granieten rotsblokken, die je hier zo veel ziet, die bovenop elkaar staan, zodat je je afvraagt wanneer zal de bovenste er af vallen. Ik was er al een keer geweest met Petro. Hij noemde het ajabu la Mungu , ofwel wonder van god. Mijn gids had dit nog nooit gezien en vertelde, dat de steen Kiwe Igolo heet. “Steen van morgen in de lokale taal. Maar het heeft blijkbaar een dubbele betekenis, want als ik mensen vraag, die geen Swahili kennen, wanneer hun kind ziek is geworden , dan zeggen ze meestal “ïgolo” en dan zeg ik: nee gisteren. En dan moeten ze altijd lachen. We hadden 32 kilometer gefietst.
’s Middags ben ik om half zes nog een keer gaan fietsen. Eerst wou hij ’s morgens met mij gaan fietsen, maar zijn werktijd was veranderd. Hij had gehoord, dat ik op zaterdag altijd ga fietsen en hij wou dit graag doen. Toen ik bij hem kwam , moesten we eerst water drinken. Hij had een nette kamer. Ik was verbaasd. Er lag een mooi zeil op de vloer. Het bed was netjes op gemaakt, Er stond een tweezitsbankje en een tv.
Het bleek, dat hij Ndala nog helemaal niet kende. Hij werkt nu een jaar in Ndala, maar was nog niet op verkenning geweest. Ik moest hem de weg wijzen. Hij wist de weg naar Ulimakafu niet. Ik heb hem in Ulimakafu de put laten zien, die in 1995 als eerste gebouwd was, met geld van de missie. Dit was een succes. Er kwam goed water uit de put en in goede hoeveelheid. De buren zijn dit toen ook gaan doen en dat is de reden, dat het leven in Ndala mogelijk is. De putten zijn genoeg om het hele dorp van water te voorzien. Het gevaar zoals Hilde en ik dat in 1975 meemaakten, is er niet meer. Heel veel mensen kopen 100 liter per dag. Dat is €0,50 . Dat is voor gewone mensen 20-25% van hun dagelijkse inkomen.We zijn nog door gefietst tot het volgende dorpje en toen rechts omgekeerd om voor het donker terug te zijn. Achteraf is dit wat veel geweest. Ik had het gevoel alsof ik de Marathon had gelopen.
Vandaag was ook een volle dag. Ik besloot om naar de kerk te gaan, ook al wist ik dat het lang zou duren. De Aartsbisschop kwam om het vormsel aan de lagere school kinderen toe te dienen. Dit was ook voor de buiten posten van de parochie. Sommige kinderen kwamen van 40 kilometer ver. Er werd veel gezongen en niet alleen de preek, maar ook de toespraken duurden lang. De meisjes waren allemaal in een rode jurk en de jongens hadden een zwarte pantalon en een rood overhemd. Na het vormsel hingen veel ouders hun kind een soort krans van textiel om de nek. Tenslotte werd er een cadeau gegeven aan de bisschop door de diverse gemeenten. De bisschop kreeg een koe en zes geiten en ook nog de nodige enveloppen. Voor dat iedereen weg ging werd men bedankt en de pastoor bedankte me ook voor mijn aanwezigheid en wat ik voor hen deed. Na de dienst kwam iemand me achterna en zei, dat de pastoor me uitnodigde om met de bisschop de lunch te gebruiken. De bisschop kent me, ik heb hem al vaker gezien en gesproken. Toen ik een hand gaf, merkte hij op dat ik Afrika gewend was, dat het zolang duurde . Hij wist, dat hij bij ons niet zo lang duurt. Eerst was het stil aan tafel, maar daarna werd het gezellig. De bisschop dronk een Heineken bij de lunch en zag zelfs, dat het niet aan personen beneden de 18 jaar verkocht mocht worden. Na de dienst kwam er ook nog iemand anders naar me toe. Dokter Joosten had bij zijn afscheid voetballen enz. gegeven. Vanmiddag gingen ze voetballen en vroegen of ik om 17.00 uur naar hen kwam kijken. Ik ben om 17.00 uur naar het voetbalveld gegaan, maar ik heb geen voetballer gezien, alleen maar zand en koeien op het veld.
Nu heb ik het verslag geschreven en is het tijd om in de “serre“ te gaan zitten, want hierbinnen is het warm. Het is vanavond wind stil. De ramen open zetten helpt niet veel.
Veel groeten uit Ndala. Het schiet al weer op. Over twee weken zitten we in Noord Tanzania.
27-10-2019
.